Con Không Có Bạn Chơi

Hôm qua, khi tôi đến nhà trẻ đón con trai về, vô tình chứng kiến một cảnh tượng khiến mình xót xa. Theo đó, có một vài bạn trong lớp đang tụ tập lại chơi trò đại bàng bắt gà con, lúc đó con trai tôi ngỏ ý muốn tham gia cùng, nhưng có một cậu bé nói: “Tụi mình không muốn chơi với bạn”.

Tại sao tình bạn quan trọng với trẻ em?

Người lớn luôn hiểu tầm quan trọng của tình bạn. Người ta thậm chí còn nói rằng bạn bè là gia đình mà chúng ta chọn. Họ không chỉ mang lại cho chúng ta những kỷ niệm đẹp và kỳ diệu, mà còn mang đến một cảm giác đặc biệt.

Có một nghiên cứu quan trọng cho thấy tình bạn thời thơ ấu giúp phát triển các kỹ năng xã hội và do đó tác động đến sự phát triển và chất lượng của các mối quan hệ sau này trong cuộc sống.

Tình bạn cũng ảnh hưởng tích cực đến kết quả học tập ở trường và giúp trẻ phát triển một loạt các kỹ năng sống quan trọng sẽ phục vụ chúng trong suốt thời thơ ấu và cả cuộc đời.

Dưới đây là 4 lợi ích hàng đầu của tình bạn mà trẻ em và cha mẹ cần biết.

Bất cứ điều gì con đã và đang trải qua, việc có những người bạn sẵn sàng hỗ trợ khiến con cảm thấy mình không đơn độc. (Ảnh: ITN).

Bên ngoài giá trị của mái ấm gia đình, trẻ em cần tạo ra những kết nối để khiến chúng cảm thấy an toàn khi bước ra thế giới.

Trên thực tế, trong hệ thống phân cấp nhu cầu của Maslow (Abraham Harold Maslow là nhà tâm lý học người Mỹ nổi tiếng với các lý thuyết về động cơ thúc đẩy), "tình yêu và sở hữu" chỉ đứng thứ ba sau "nhu cầu sinh lý" và "nhu cầu an toàn".

Gặp gỡ những người mới và kết bạn với họ thật tuyệt vì nhiều lý do, một trong số đó là những người đó rõ ràng thích chúng ta. Khi con bạn trải nghiệm điều này, lòng tự trọng của chúng có thể được nâng cao và nhìn chung chúng sẽ cảm thấy tích cực hơn. Điều này có thể ảnh hưởng đến mọi thứ, từ cách cư xử ở nhà đến thành tích ở trường. Việc kết bạn có ý nghĩa hơn khi giúp trẻ tự tin hơn.

Có rất nhiều điều để nói về việc có một người bạn đặc biệt ở bên cạnh bạn khi gặp khó khăn và điều này đặc biệt đúng đối với trẻ em khi chúng bắt đầu trải qua những khó khăn trong cuộc sống.

Bắt nạt, ly hôn, bất an - bất cứ điều gì con đã và đang trải qua, việc có những người bạn sẵn sàng hỗ trợ khiến con cảm thấy mình không đơn độc.

Không có gì tốt hơn là dành thời gian với bạn bè và có một cuộc trò chuyện dài vui vẻ. Khi con hình thành những tình bạn mới và nuôi dưỡng những tình bạn hiện tại, chúng sẽ liên tục học cách tạo ra các cuộc trò chuyện và duy trì điều này. Con cũng sẽ học và chia sẻ những từ mới, cụm từ và cách thể hiện bản thân.

Nỗi lo khi con chỉ toàn chơi một mình

Khi thấy con chỉ chơi có một mình trong khi bé đang ở những nơi có nhiều bạn cùng độ tuổi như nhà trẻ, trường mẫu giáo hay công viên, chắc hẳn ai cũng thấy bất an đúng không nào? Tôi cũng từng tham khảo ý kiến của một trung tâm hỗ trợ nuôi dạy trẻ ở chính quyền địa phương vì lo lắng về tình trạng con trai mình không chịu chơi với bạn bè.

Vì tôi không chỉ nghĩ việc không chơi với bạn là thiếu tính xã hội hay tính hợp tác mà còn nghĩ có khi nào con đang có trở ngại phát triển nào không. Nghĩ thế nên tôi càng thấy lo lắng hơn.

Đặc điểm rối loạn phổ tự kỷ bao gồm khó khăn trong việc thiết lập các mối quan hệ thân thiết với các cá nhân khác dẫn đến việc bị cô lập. Thế thì nếu thấy con thường xuyên dành thời gian ở một mình thì chúng ta nên nhận định đó là một dạng khuyết tật hay chỉ là một tính cách riêng của con đây?

Chờ đến lúc con chủ động chơi với bạn bè

Việc con có thể chơi với bạn bè hay không liên quan đến giai đoạn phát triển của con (tương đương với độ tuổi). Khi con chưa tròn 1 tuổi, chơi một mình cũng không sao. Khi hơn một tuổi, con sẽ bắt đầu quan sát những bạn khác chơi và âm thầm nhặt những món đồ chơi bạn đã chơi. Người lớn thường sẽ muốn con chơi với bạn một cách vui vẻ nhưng trẻ khoảng 1 tuổi mới bắt đầu nhận thức được xung quanh và chỉ mới manh nha ý muốn tham gia chung. Vì thế người lớn hãy làm cầu nối giao tiếp cho các con bằng cách hướng dẫn con: “Món đồ chơi đó trông hay quá nhỉ?”, hay “Con mượn bạn đi”.

Đến khoảng 2 tuổi, các con sẽ có thể cùng nhau làm những việc giống nhau, chẳng hạn như cưỡi xích đu hoặc xây núi bằng cát ở cùng một nơi như với những bạn cùng tuổi. Tuy nhiên, vì đó cũng là thời điểm cái tôi của các con bắt đầu phát triển nên cũng sẽ có những cảnh các con khăng khăng “Tới mình”, “Không, tới mình” rồi cãi cọ với nhau. Cảnh con khóc lóc khi có việc gì đó không theo ý mình diễn ra như cơm bữa sẽ khiến các bậc phụ huynh nghĩ tới thôi là muốn sởn cả tóc gáy. Tuy nhiên, những sự “đụng chạm” như vậy các con chính là một phần của sự phát triển. Từ những việc như con sẽ thấy buồn khi thấy dù mình có thể chơi món mình thích nhưng bạn của mình lại khóc mất, con sẽ học được việc chịu đựng và nhường cho bạn, biết được đến lượt mình mới được chơi.

Khi lên 3 tuổi, con sẽ có thể chia sẻ niềm vui với những đứa trẻ khác dựa trên kinh nghiệm mà con đã tích lũy được. Con đã có thể chơi những trò chơi đòi hỏi trí tưởng tượng như giả làm mẹ hay người bán hàng. Ngoài ra, con cũng sẽ thích chơi các trò chơi thay nhau nhập vai theo một quy tắt nhất định như là trò cá sấu lên bờ.

Tuy nhiên, cho đến năm 3 tuổi, con trai tôi vẫn không chơi cùng các bạn mà vẫn say mê việc một mình đóng vai anh hùng chống lại những “kẻ thù vô hình”. Mãi đến năm 10 tuổi, con mới có thể đến nhà bạn chơi. Người lớn chúng ta thường cho rằng một đứa trẻ ngoan phải là đứa trẻ chơi chung với bạn một cách hòa thuận. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp là con một giống con tôi, như là lẽ tất yếu, phải chơi một mình từ lúc bắt đầu nhận thức được.

Những đứa trẻ thường chơi một mình cũng có một thế giới mà chúng thích, và nếu con mải mê tận hưởng thế giới đó thì cũng không sao cả. Trường mẫu giáo, nhà trẻ và trường tiểu học sẽ là là những nơi có thể cho con tham gia vào các hoạt động cùng bạn bè, tập thể dục và các hoạt động khác để tăng cường tính xã hội và hợp tác, đồng thời nâng cao kỹ năng giao tiếp của các con. Đừng lo lắng thái quá về việc con không chơi với bạn bè, chỉ cần luôn để ý đến con với tâm niệm con đang tương tác với môi trường xung quanh theo cách riêng con, khi lớn hơn, cách thức tương tác của con cũng sẽ thay đổi theo.

Bạn bè sẽ giúp trẻ học cách điều hướng mà không cần cha mẹ hướng dẫn đầy đủ, nhưng cha mẹ vẫn nên quan sát để đảm bảo rằng con không bị chệch hướng.

Làm gì khi con không có bạn bè?

Nếu bạn biết hoặc nghi ngờ con mình không có bạn hoặc khó kết bạn, bạn nên nói chuyện với giáo viên của con để xem điều gì đang xảy ra ở trường. Giáo viên quan sát rất nhiều và có thể đưa ra một số hiểu biết về lý do tại sao con gặp khó khăn trong tình bạn.

Khi bạn đã hiểu rõ lý do, hãy nói chuyện trực tiếp với con. Mặc dù có thể con nhút nhát và cần rèn luyện sự tự tin, nhưng cũng có thể con đang bị bắt nạt. Dù bằng cách nào, hãy khuyến khích sự giao tiếp cởi mở để con biết rằng thời gian nói chuyện của bạn với con là tuyệt đối an toàn.

Đôi khi, việc kết bạn ở trường có thể cực kỳ khó khăn. Nếu đúng như vậy, hãy đề nghị con tham gia các hoạt động ngoại khóa phù hợp với sở thích của con. Điều này không chỉ khiến con hạnh phúc hơn mà còn là cơ hội tuyệt vời để con thực hành các kỹ năng xã hội với hy vọng có thể giúp chúng hoạt động tốt ở trường.

Tòa nhà số 52 đường Út Tịch, Phường 4, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp số 0309532909 do Sở Kế Hoạch và Đầu Tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp lần đầu vào ngày 06/01/2010.